Ionchais maidir le scoláirí Is scáth-théarma é ionchais maidir le scoláirà a nascann torthaà foghlama le samplaà anótáilte de shaothar scoláirà i sonraÃocht an ábhair. Má bhÃonn múinteoirÃ, scoláirà nó tuismitheoirà ag breathnú ar an tsonraÃocht ar lÃne agus iad ag scrollú thar na torthaà foghlama, tiocfaidh siad ar nasc chuig samplaà oibre a bhaineann le toradh foghlama ar leith nó le grúpa de thorthaà foghlama. Roghnófar na samplaà de shaothar scoláirà chun ionchais a léiriú agus beidh siad anótáilte ag múinteoirÃ. Cuimseoidh na samplaà seo obair atá thar barr ar fad os cionn na n-ionchas ag teacht leis na hionchais. Is é an cuspóir atá leis na samplaà de shaothar scoláirà a mhéad atá torthaà foghlama á mbaint amach i gcásanna iarbhÃr a léiriú. Torthaà foghlama Is ráitis iad na torthaà foghlama a chuireann sÃos ar an eolas, an tuiscint, na scileanna agus na luachanna ba chóir don scoláire a bheith ábalta a thaispeáint i ndiaidh dó staidéar a dhéanamh ar an nGaeilge sa tsraith shóisearach. Baineann na torthaà foghlama a leagtar amach sna táblaà seo a leanas le gach scoláire. Faoi mar atá siad leagtha amach anseo léirÃonn siad torthaà don scoláire ag deireadh na dtrà bliana staidéir. Leagtar béim sa tsonraÃocht gur le haghaidh tréimhse trà bliana iad na torthaà foghlama agus dá bhrà sin nach mbeidh torthaà foghlama a ndÃrÃtear orthu ag pointe ama ar leith ‘curtha i gcrÃch fós, ach go leanfaidh siad orthu ag tacú le foghlaim an scoláire sa Ghaeilge go dtà deireadh na sraithe sóisearaÃ. Tá uimhir le gach toradh laistigh de gach snáithe. Tá sé i gceist ar an gcéad dul sÃos go gcabhródh an t-uimhriú le pleanáil an mhúinteora agus nà sheasann sé d’ordlathas tábhachta ar bith trasna na dtorthaà iad féin. Tabharfaidh na samplaà d’obair scoláirÃ, a bheidh nasctha leis na torthaà foghlama, cur sÃos agus léargas ar chaighdeáin éagsúla d’obair scoláirÃ. SainmhÃniú ar théacs Is féidir téacs a thabhairt ar gach toradh a bhÃonn ar úsáid teanga teanga labhartha, scrÃofa, fÃseach, nó ilmhódach. Is éard is téacs ilmhódach ann ná téacs ina bhfuil teanga agus córais chumarsáide eile in éineacht, leithéidà téacs clóite, Ãomhánna, fuaime agus na teanga labhartha. Trà úsáid a bhaint as an sainmhÃniú sin ar an bhfocal ‘téacs’ féachtar le cuimsiú a dhéanamh ar an saibhreas agus ar an éagsúlacht atá riachtanach chun an scoláire a spreagadh, agus a meas ar theanga a chothú. Nà mór tuiscint cheart a bheith ag an léitheoir ar an mbrà atá leis an bhfocal ‘téacs’ chun ciall a bhaint as na torthaà foghlama i ngach gné agus i ngach snáithe. Snáithe 1: 1: Cumas cumarsáide CuimsÃonn cumas cumarsáide ábaltacht an scoláire sna cúig scil seo a leanas: éisteacht, léamh, labhairt, idirghnÃomhú cainte agus scrÃobh atá ag teastáil uaidh chun cumarsáid a dhéanamh le húsáideoirà eile. BÃonn ar chumas an scoláire feidhmiú i suÃomhanna idirphearsanta cumarsáide. BÃonn ar a chumas prÃomhtheachtaireachtaà na cumarsáide a thuiscint agus a úsáid. Baineann sé taitneamh as a bheith páirteach sa chumarsáid le húsáideoirà eile agus as idirghnÃomhú leo. Léann sé raon leathan téacsanna, téacsanna ilmhódacha san áireamh atá in úsáid sa phobal teanga* agus baineann sé tuiscint as na prÃomhtheachtaireachtaà atá iontu. Cumann sé a théacsanna ábhartha féin le haghaidh cumarsáide le húsáideoirà eile. * Pobal teanga: pobal ina bhfuil an sprioctheanga á labhairt mar ghnáth-theanga cumarsáide i réimse an teaghlaigh agus i réimsà lasmuigh de Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire 1 Éisteacht 1.1 prÃomhtheachtaireachtaà na cumarsáide Gaeilge bainteach leis an ngnáthshaol a thuiscint chomh fada is atá an chaint ar ghnáthluas agus soiléir 1.2 sonraà áirithe ar ghnáthnithe coitianta sa chaint a aithint 1.3 léiriú ar thaitneamh a bhaint as éisteacht le Gaeilge 1.4 ábhar agus foinsà éisteachta a roghnú agus a roinnt, ag úsáid teicneolaÃochtaà digiteacha 1.5 canúintà na Gaeilge a aithint Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire 2 Léamh 1.6 úsáid a bhaint as raon straitéisà dÃchódaithe cuà 1.7 prÃomhshonraà a bhaineann le gnáthnithe coitianta a aithint i dtéacsanna Gaeilge 1.8 prÃomhtheachtaireachtaà a bhaint as téacsanna Gaeilge a bhaineann leis an ngnáthshaol 1.9 taitneamh a bhaint as téacsanna* ábhartha dÃlse chun cumas léitheoireachta a fhorbairt 1.10 téacsanna dÃlse a aimsiú agus a úsáid chun taighde a dhéanamh Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire 3 Labhairt 1.11 teachtaireachtaà pearsanta cumarsáide a chur in iúl a bhaineann leis an ngnáthshaol 1.12 téacsanna ó bhéal a chruthú, a chur i láthair ina aonar agus/nó mar bhall de ghrúpa agus tuiscint a léiriú ar lucht éisteachta 1.13 focail Ghaeilge a fhuaimniú i slà shothuigthe chruinn 1.14 taitneamh a bhaint as bheith ag cumarsáid trà Ghaeilge 1.15 a stór focal pearsanta féin a threisiú ar ghnáthnithe agus ábhar ar spéis leis féin 1.16 cumarsáid ó bhéal a dhéanamh faoin méid atá cloiste aige 1.17 cumarsáid ó bhéal a dhéanamh bunaithe ar théacsanna* ábhartha Gaeilge 1.18 tuairimà pearsanta a fhorbairt agus a chosaint ar nithe a bhaineann le hábhair ar spéis leis féin Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire 4 Idirghníomhú cainte 1.19 idirghnÃomhú le comhscoláirÃ/le húsáideoirà eile Gaeilge (agus lasmuigh de phobal na scoile) 1.20 freagairt do theachtaireachtaà gan choinne le linn comhrá 1.21 cumarsáid a choimeád sa siúl agus déileáil le deacrachtaà tuisceana 1.22 soiléiriú nó athrá a lorg 1.23 eolas a sheiceáil, a dheimhniú agus a mhalartú 1.24 cumarsáid ó bhéal a dhéanamh ag úsáid teicneolaÃochtaà digiteacha Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire 5 Scríobh 1.25 téacsanna ábhartha a chumadh (rÃomhphoist, blaganna, cuntais, téacsanna cruthaitheacha agus téacsanna ilmhódacha) le tuiscint ar lucht a léite 1.26 dréachtú, léamh siar agus athdhréachtú a dhéanamh 1.27 teachtaireachtaà scrÃofa a roinnt, ag úsáid teicneolaÃochtaà digiteacha 1.28 tuairimà pearsanta a chur in iúl agus a mhÃniú 1.29 freagairt phearsanta do théacsanna* Snáithe 2: Feasacht teanga agus chultúrtha Tugann an scoláire cruinnúsáid agus saibhreas teanga faoi deara. Tuigeann sé na difrÃochtaà suntasacha idir an Ghaeilge agus an Béarla chun mÃchruinneas a sheachaint sa labhairt agus sa scrÃobh. Déanann sé machnamh ar an gcaoi a n-oibrÃonn an teanga i dtreo is go sealbhóidh sé dul na teanga sa labhairt agus sa scrÃobh. Cuireann sé aithne mhaith ar bheochultúr na Gaeilge agus fásann meas ann ar an gcultúr sin agus ar phobal na Gaeilge agus spreagtar é leis an teanga a úsáid. Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire 1 Ag díriú ar theanga na Gaeilge mar chóras 2.1 difrÃochtaà suntasacha ó thaobh gramadaà agus comhréire idir an Ghaeilge, Béarla agus teangacha eile a thabhairt faoi deara chun mÃchruinneas a sheachaint 2.2 earráidà pearsanta i labhairt agus i scrÃobh na teanga a thabhairt faoi deara agus na cúiseanna leo a thuiscint 2.3 patrúin teanga mar chomhréir, bhriathra, ainmfhocail, srl., a aithint agus a úsáid 2.4 litriú agus poncaÃocht cheart a aithint agus a úsáid 2.5 taifead a choinneáil ar dhúshláin phearsanta a bhaineann le cruinnúsáid na teanga trà bhlag foghlama pearsanta a chruthú Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire 2 Ag cothú feasachta i leith chultúr na teanga 2.6 gné(ithe) de chultúr na Gaeilge a roghnú agus taighde a dhéanamh uirthi agus à a chur i láthair ar shlà nuálach chruthaitheach 2.7 tionscnaimh/cur i láthair ó bhéal a dhéanamh ar ghnéithe de bheochultúr na Gaeilge Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire 3 Ag cothú feasachta i leith an dátheangachais 2.8 cosúlachtaà agus difrÃochtaà idir phobail ilteangacha a fhiosrú 2.9 a aistear pearsanta féin i dtreo an ilteangachais a léiriú Snáithe 3: Féinfheasacht an fhoghlaimeora DÃrÃonn an scoláire ar na tréithe aonair atá aige féin mar fhoghlaimeoir teanga. Tuigeann sé conas straitéisà foghlama atá oiriúnach dó féin a úsáid. Tuigeann sé an spreagadh pearsanta atá aige i leith fhoghlaim na teanga agus glacann sé úinéireacht phearsanta ar an teanga féin agus ar phróiseas sealbhaithe teanga. Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire 1 Ag cothú féintuisceana mar fhoghlaimeoir teanga 3.1 stÃl phearsanta foghlama a aithint agus straitéisà foghlama a fhorbairt sna scileanna ar fad chun cur leis an bhfoghlaim éifeachtach 3.2 úsáid a bhaint as aiseolas mar fhoghlaimeoir chun aidhmeanna foghlama pearsanta a leagan amach Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire 2 Ag forbairt na foghlama féinriair 3.3 cinntà neamhspleácha faoin bhfoghlaim a dhéanamh 3.4 féinmheasúnú a dhéanamh ar dhul chun cinn 3.5 aiseolas a roinnt le comhscoláirà ar an bhfoghlaim phearsanta sna scileanna teanga agus foghlama 3.6 acmhainnà teanga a úsáid (foclóirà agus rÃomhfhoclóirÃ, graiméir, seiceálaithe gramadaà agus litrithe, srl.) Foghlaimíonn na scoláiri faoi Ba chóir go mbeadh sé ar chumas an scoláire 3 Ag forbairt tuisceana ar spreagadh pearsanta i leith na teanga 3.7 tuiscint a léiriú ar a spreagadh pearsanta i leith fhoghlaim na teanga 3.8 aidhmeanna foghlama pearsanta a úsáid
