Sonraí agus seans

Tá sonraí thart timpeall orainn agus cuidíonn siad linn an domhain a léirmhíniú.

Is bailiúchán eolais é tacar sonraí atá in ann freagraí a chur ar fáil dúinn ar na ceisteanna a chuirimid.

Is féidir sonraí a bhailiú agus a léiriú ar bhealaí difriúla. 

Is féidir sonraí a bhailiú agus a léiriú ar bhealaí difriúla. 

Is bealach áisiúil chun eolas a chur in iúl iad léaráidí sonraí (m.sh., táblaí, graif phictiúir, graif bhloic) chun eolas a thabhairt chun solais.    Is uirlisí iad graif a chuireann dáileadh, cruth, lár agus éagsúlacht sonraí in iúl. 

Is féidir réada agus tacair a réiteach de réir aitreabúid amháin nó níos mó.

Tá iniúchtaí cioglach agus cuirtear tús leo ach ceist a chur. 

Cuimsítear próiseas le hiniúchtaí sonraí, ina ndéantar sonraí a thiomsú, a léiriú agus a anailísiú agus torthaí a chur in iúl a fhreagraíonn ceisteanna.

Uaireanta bíonn sonraí cáilíochtúil (déanann siad cur síos ar rud éigin) nó bíonn siad cainníochtúil (tá luach uimhriúil i gceist leo). 

Bíonn graif dhifriúla agus tomhais dhifriúla ag teastáil ó chineálacha éagsúla sonraí.

Is uirlisí iad graif a chuireann dáileadh, cruth, lár agus éagsúlacht sonraí in iúl. 

Is féidir le léaráidí sonraí go leor eolais a bheith iontu is féidir a dhéanamh amach chun cinntí agus infeiris a dhéanamh.

Roghnaítear taispeántais sonraí agus cosnaítear iad bunaithe ar a fheabhas a chuireann réimsí na sonraí in iúl agus a fhreagraíonn siad na ceisteanna a chuirtear. Is féidir tuilleadh comparáide agus anailíse a dhéanamh ach athrú idir léaráidí na sonraí. 

Is achoimrí aon-uimhreach iad tomhais ar lár (m.sh. meán mar sciar cothrom, agus airmheán mar luach atá ordaithe sa lár de na sonraí) ar dháilte iomlána.

Is tomhas é réimse a úsáidtear chun inathraitheacht nó scaipeadh na sonraí a fháil. 

Is féidir anailísiú a dhéanamh ar shonraí chun breathnuithe nó tátail a dhéanamh agus chun teacht ar chonclúidí. 

Is éard atá i gceist le hinfeireas neamhfhoirmeálta, breathnú taobh thiar de na sonraí a bailíodh (sampla) i gcomhthéacs níos leithne (daonra).

Is féidir sonraí a dháileadh ar bhealaí éagsúla. Is féidir a leithéid de dháilte sonraí a chur i gcomparáid lena chéile de réir a gcrutha.

Is tomhais ar lár iad meán, airmheán agus/nó mód a chuireann láir dhifriúla de na sonraí in iúl agus cuireann siad réimse léargas ar fáil.

Is féidir samplaí a fháil ó réimse sonraí mar fhianaise ionadaíoch, chun teacht ar ghinearáluithe agus fáil amach a mhuiníní agus a chinnte atá an ginearálú.

Is féidir sonraí tuairiscithe a mheas de réir a ionadaíoch, a thoiliúil agus a iontaofa atá siad.

Is féidir léaráidí sonraí (m.sh. graif) a úsáid chun inathraitheacht sna sonraí a chur in iúl, chomh maith leis na tomhais ar lár agus chun comparáid a dhéanamh idir an dá ghrúpa.