Athinsint agus mionléiriú < Ar ais go dtí Teanga ó Bhéal Athinsint agus mionléiriú Retelling and elaboration Céim 1 Naíonáin shóisearacha agus naíonáin shinsearacha Trí eispéiris chuí foghlama spraíúla agus tharraingteacha ba cheart go mbeadh páistí in ann Céim 2 Rang 1 agus Rang 2 Trí eispéiris chuí foghlama spraíúla agus tarraingteacha, ba cheart go mbeadh an páiste in ann Céim 3 Rang 3 agus Rang 4 Trí eispéiris chuí foghlama spraíúla agus tarraingteacha, ba cheart go mbeadh an páiste in ann Céim 4 Rang 5 agus Rang 6 Trí eispéiris chuí foghlama tharraingteacha ba cheart go mbeadh páistí in ann Scéalta samhlaíocha agus insintí pearsanta a éiríonn níos casta a insint agus a athinsint san ord ceart do lucht éisteachta a aithníonn siad agus nach n-aithníonn siad agus aimsirí agus stór focal ó bhéal a úsáid go cuí. Tell and retell imaginative stories and narratives of increasing complexity to familiar and unfamiliar audiences using appropriate sequencing, tense and oral vocabulary. (LO9, S1) Tell and paraphrase, in the correct order, increasingly complex imaginative stories and personal narratives to familiar and unfamiliar audiences, making appropriate use of tenses and oral vocabulary. Insintí a chruthú agus scéalta agus eachtraí a athinsint - idir fhíor agus samhailteach - do luchtanna éisteachta éagsúla, ag úsáid teanga shamhlaíoch agus mheafarach, ag tabhairt míniú breise nuair is cuí. Tell and retell imaginative stories and narratives of increasing complexity to familiar and unfamiliar audiences using appropriate sequencing, tense and oral vocabulary. (LO9, S1) Create narratives and paraphrase stories and events – real and imaginary – for different audiences, using imaginative and metaphorical language, giving further explanation where appropriate. Mionchéimeanna Dul chun Cinn Gníomh an pháiste... Glacann an páiste páirt i ngníomhaíochtaí seanchais. Gníomh an pháiste... Le cabhair, úsáideann an páiste guth, fuaim gothaí agus frapaí chun dul i bpáirt leis an duine fásta ag canadh amhrán,ag aithris rann, ag athinsint scéalta, ag tabhairt cuntas, ag cur tús le comhráite agus ag cur rudaí agus nuachta i láthair. Gníomh an pháiste... Le cabhair, roinneann an páiste scéal, gníomhaíocht nó imeacht pearsanta aithnidiúil, ag úsáid focail aonair nó a lán focal. Gníomh an pháiste... Malartaíonn eolas ar eispéireas i bpáirt. Le cabhair, aithníonn an páiste príomhcharachtair agus cuireann na príomhphointí i scéal in ord. Cuireann an páiste scéal le chéile bunaithe ar thaithí agus, le tacaíocht, insíonn ó bhéal do ghrúpa é. Tugann an páiste cuntas óna thaithí féin agus cuireann suas le trí phríomheachtra in ord. Gníomh an pháiste... Athinsíonn an páiste príomhphointí eachtra aonair nó comhrá do lucht éisteachta a bpiaraí ag úsáid struchtúr soiléir. Cumann an páiste scéal gearr ina sainíonn sé/sí príomhcharachtair agus príomhimeachtaí agus insíonn sé/sí príomhphointí a chuid nuachta féin. Athinsíonn an páiste scéal aitheanta ag cur príomhimeachtaí in ord. Míníonn an páiste cuntas fíriciúil óna thaithí féin do ghrúpa, cuireann topaic i láthair, leagann amach próisis agus cuireann síos orthu. Gníomh an pháiste... Cuireann an páiste imeachtaí a nuachta féin san ord ceart agus freagraíonn ceisteanna fúithi. Ainmníonn an páiste fadhb, cuireann síos uirthi, tugann na príomhshonraí agus tugann réitigh a d’fhéadfadh bheith ar an bhfadhb. Athinsíonn an páiste réimse níos leithne imeachtaí san am atá thart, san am i láthair agus sa todhchaí agus tuarann torthaí. Gníomh an pháiste... Úsáideann an páiste níos mó plotaí scéil. Athinsíonn an páiste scéalta, ag míniú eachtraí agus torthaí, ag cur síos ar charachtair agus ag aithint fadhbanna agus ag tuar réiteach. Tosaíonn an páiste ag cur imeachtaí in ord ag dul siar agus chun cinn. Cuireann an páiste síos ar nuacht agus ar imeachtaí, ag tabhairt tuilleadh mionsonraí chun go dtuigfeadh an t-éisteoir níos fearr. Gníomh an pháiste... Léiríonn an páiste struchtúr soiléir i bplotaí scéil ina bhfuil tús, fadhb, plean agus réiteach. Úsáideann an páiste tagairtí siar agus chun cinn chun tuilleadh sonraí a thabhairt ar phointí atá déanta. Gníomh an pháiste... Ceapann an páiste scéalta fada, a bhfuil go leor sonraí iontu, ar choincheapa agus ar imeachtaí éagsúla. Athinsíonn an páiste scéalta agus é/í ag úsáid theanga an téacs: luann an teideal, ainmníonn agus cuireann síos ar charachtair, cuireann eachtraí in ord, Míníonn eachtraí agus torthaí, déanann cur síos ar fhadhbanna agus molann réitigh, tuarann torthaí agus aithníonn agus pléann an ceacht atá le baint as an scéal. Gníomh an pháiste... Cruthaíonn an páiste scéalta suimiúla ó bhéal, ag úsáid teanga shamhlaíoch, mheafarach. Tugann an páiste tuilleadh sonraí, ag úsáid teanga chuí, seicheamhú, réim, tuin chainte, luas, gothaí, comharthaíocht choirp agus íomhánna. Breathnaíonn agus éisteann an páiste go haireach chun scéalta agus eachtraí casta a athinsint, chun go mbeadh an lucht éisteachta ag cur spéise iontu agus ag baint eolais astu. Gníomh an pháiste... Pléann an páiste a stíl scéalaíochta ó bhéal agus stíl daoine eile agus déanann machnamh orthu, ag aithint thionchar an chultúir agus na féiniúlachta ar an nós scéalaíochta. Déanann an páiste anailís ar scéalta agus ar eachtraí, bailíonn iad agus athinsíonn go spontáineach iad, á leasú agus/nó ag tabhairt tuilleadh sonraí ar chúis ar leith. Ábhair tacaíochta do mhúinteoirí Oral Language - Teanga ó Bhéal Example of student work Oral Language - Teanga ó Bhéal Relevant across all strands Example of student work Relevant across all strands Ábhartha trasna snáitheanna go léir Example of student work Ábhartha trasna snáitheanna go léir
